Het gebruik van Autotune was ooit een polariserend onderwerp. Sommigen vonden het gewoon een hulpmiddel om textuur en karakter aan een nummer toe te voegen, terwijl anderen het een vorm van trucage vonden, een manier om het minimale niveau van vocale vaardigheid dat nodig is om een succesvol artiest te zijn te omzeilen. Cher, Daft Punk, Kanye West en een aantal anderen lieten er geen misverstand over bestaan dat pitchmanipulatie een digitaal instrument is zoals elk ander, en het is nu heel gewoon om een vleugje Autotune toe te voegen aan professionele opnames. Bijna alle nummers op de radio hebben het en veel artiesten gebruiken het zelfs bij hun optredens.
Heb je je ooit afgevraagd hoe Autotune wordt gebruikt tijdens liveshows? Hieronder wordt uitgelegd hoe je het zelf kunt doen; wat je nodig hebt, hoe je het instelt en hoe je ervoor zorgt dat je zang gepolijst klinkt zonder overboord te gaan.
1. Wat is autotune?
Autotune is software die luistert naar de noot die je zingt en deze in realtime verschuift naar de dichtstbijzijnde juiste noot . Om dit te kunnen doen moet het de toonladder kennen waarin je zingt om de toonhoogte goed te kunnen corrigeren (hierdoor weet het welke noot je probeert te zingen). Het resultaat kan subtiel of duidelijk zijn, afhankelijk van hoe je de instellingen aanpast. De extremere instellingen geven een robotachtig of futuristisch geluid (denk aan T-Pain), terwijl subtielere instellingen kleine pitchproblemen voorzichtig corrigeren en vaak onopgemerkt blijven.
2. Benodigdheden
Dit is wat je nodig hebt om autotune te gebruiken voor live optredens:
- Een computer
Je hebt een laptop of desktopcomputer nodig om de software op te draaien; deze moet betrouwbaar genoeg zijn om real-time verwerking zonder vertraging aan te kunnen. Een fatsoenlijk RAM-geheugen van 8GB of meer en een snelle processor zijn voldoende. - Autotune Software
Er zijn een paar autotune software opties waar je uit kunt kiezen. De meest gebruikte is Antares Autotune, maar andere zijn Waves Tune Real-Time en Melodyne. Zorg ervoor dat je een versie kiest die werkt voor live optredens, want sommige zijn meer ontworpen voor studio-opnames. - Audio Interface
Een audio interface verbindt je microfoon en computer, zodat het geluid van je microfoon verwerkt kan worden in je software. Voor real-time verwerking heb je een interface nodig met een lage latency. Populaire audio-interfaces zijn bijvoorbeeld de Focusrite Scarlett serie of de Apollo Twin van Universal Audio. - Microfoon
Je hebt een microfoon van goede kwaliteit nodig; er zijn er zoveel om uit te kiezen maar een standaard dynamische microfoon werkt prima! Als je meer detail in de zang wilt, kun je een condensatormicrofoon proberen, maar vergeet niet dat condensatormicrofoons gevoeliger kunnen zijn voor achtergrondgeluiden. Je kunt een ander resultaat krijgen van een soundcheck met weinig mensen in de zaal dan van een show met een opgewonden publiek. - In-Ear Monitors (IEMs)
In-ear monitors (IEMs) zijn kleine oorstukjes waarmee je jezelf duidelijk kunt horen tijdens een optreden. Het is veel gemakkelijker om te zingen als je jezelf boven het publiek en de luidsprekers uit kunt horen. - Kabels
En dan om alles aan te sluiten: je hebt een XLR-kabel nodig voor je microfoon, USB- of Thunderbolt-kabels om je audio-interface op de computer aan te sluiten en mogelijk nog andere aansluitingen, afhankelijk van je opstelling.
3. Instellingen
Je apparatuur aansluiten
- Sluit je microfoon aan op de audio-interface met een XLR-kabel.
- Sluit je audio-interface aan op je computer
- Open de autotune software op je computer als een standalone app of als een plugin binnen een digital audio workstation (DAW) zoals Ableton, Logic of Pro Tools.
Selecteer de toon en schaal
Zorg er absoluut voor dat je de juiste toonsoort en toonladder voor je nummer instelt! Autotune corrigeert je stem zodat die binnen de toonsoort van de muziek past, dus zorg ervoor dat je de juiste toonsoort kiest. Als je niet zeker bent van de toonsoort, kun je het aan je bandleden vragen, een app gebruiken of een website zoeken om het uit te zoeken. Deze instelling is gemakkelijk te vinden in Antares – het staat meestal bovenaan het plugin venster.
De afstemsnelheid aanpassen
De retune snelheid bepaalt hoe snel autotune je toonhoogte corrigeert. Voor een natuurlijker geluid stel je de retune-snelheid langzamer in. Voor het iconische robotgeluid (zoals Travis Scott) zet je de retune-snelheid op de snelste stand. Een goed uitgangspunt voor subtiele autotune is ongeveer 25-50 milliseconden retune-snelheid. Voor zware autotune verlaag je het naar 0-10 milliseconden.
Modus voor lage “latency” inschakelen
Latency is eigenlijk vertraging. Het is de vertraging tussen het moment dat je in de microfoon zingt en het moment dat je het geautotunede resultaat op je monitor hoort. Om te voorkomen dat deze vertraging merkbaar is (wat je optreden kan verstoren), bevat de meeste autotune software een lage-latency modus. Zorg ervoor dat je deze inschakelt om alles soepel in real-time te laten verlopen.
Gebruik je In-Ear-Monitors
Zorg ervoor dat je in-ear monitors goed werken zodat je je stem duidelijk kunt horen tijdens je optreden. Deze monitors laten je de geautotunede versie van je stem horen terwijl je zingt, wat je zal helpen om op koers te blijven.
4. Extra tips
Er zijn een paar dingen waar je aan moet denken voor de show om ervoor te zorgen dat alles soepel verloopt. Zorg ervoor dat:
Test je opstelling van tevoren
Doe een volledige doorloop met autotune actief om te controleren op eventuele latentieproblemen, geluidsuitval of haperingen. Laat iemand op verschillende plekken in de zaal staan om te controleren of alles gelijk is vanaf elke stoel in de zaal.
Houd het subtiel
Tenzij je specifiek voor een zwaar bewerkt geluid gaat, kun je autotune het beste subtiel gebruiken bij live optredens. Te veel bewerking kan onnatuurlijk klinken en afleiden van je optreden. Het is ook erg destabiliserend voor zangers om één geluid te produceren en iets drastisch anders terug te horen komen. Het is makkelijker om een geweldig optreden neer te zetten als de autotune precies goed is.
Let op je pitch controle
Ook al corrigeer je de toonhoogte, probeer zo dicht mogelijk bij de juiste noot te blijven. Autotune is ontworpen om kleine onvolkomenheden te corrigeren, niet om je stemgeluid volledig te veranderen. Hoe dichter je bij de juiste noot zit, hoe natuurlijker de correctie zal klinken.
5. Pedalen en andere live zangeffecten
Er zijn andere manieren om je zang te manipuleren als je live optreedt, los van Autotune. Je kunt delay, reverb, compressie, een harmonizer of live loops toevoegen om karakter en volheid aan je optreden toe te voegen. Dit wordt meestal gedaan via je DAW, waarmee je tijdens live optredens een vocal chain (reeks effecten) op je microfoonuitgang kunt draaien. Het kan ook fysiek worden gedaan met behulp van pedalen, wat de voorkeursmethode is voor artiesten die hun zang graag handmatig regelen.
Als je op zoek bent naar pedalen, dan zijn er heel wat om uit te kiezen, afhankelijk van wat je zoekt. De primaire functie van de TC Helicon VOICETONE C1 is stemmen, terwijl de Flamma FV01 en BOSS VE-22 naast andere vocale effecten ook stemmen bevatten.
Het enige wat je hoeft te doen om je vox pedaal in te stellen is je microfoonkabel in het pedaal te steken, die vervolgens naar je PA (luidsprekers) wordt geleid.
Conclusie
Autotune gebruiken bij live optredens hoeft niet eng te zijn! Met de juiste apparatuur en een beetje oefening kun je het gemakkelijk integreren in je opstelling en zodoende je zang verfijnen. Of je nu kleine pitchproblemen wilt corrigeren of helemaal los wilt gaan met een elektronisch geluid, autotune kan je die professionele sounds geven.
—
Op zoek naar live mogelijkheden? 👇